“Laat maar liggen, die wordt zo weer wakker”, is een reactie die weleens gehoord wordt wanneer iemand na gebruik van GHB in slaap is gevallen. Een probleem met GHB is de dosering; die luistert erg nauw. Lekker gaan kan bij een verkeerde dosering snel omslaan in bewustzijnsverlies, ook wel bekend als het G-slaapje. Maar hoe onschuldig is dit G-slaapje?
Verdovende middelen zoals GHB maar ook alcohol hebben een paradoxaal effect. Bij een lage dosering zorgt GHB voor een gevoel van euforie, helderheid en opwinding. Bij een hoge dosering zorgt het voor een ontspannen gevoel.
In het geval van GHB komt dit doordat bij een lage dosering andere soorten receptoren voor signaalstoffen in de hersenen worden geactiveerd dan bij een hoge dosering.
Na dit omslagpunt, waarbij deze andere receptoren worden geactiveerd, wordt het effect ook anders: de gebruiker kan juist moe worden, in slaap vallen of out gaan.
Het misleidende aan het G-slaapje is dat mensen vaak vrolijk en energiek ontwaken. Dit komt omdat de hoeveelheid GHB in je lichaam tijdens het ontwaken weer zodanig is gedaald dat de effecten van een lage dosis weer overheersen; gevoelens van euforie en opwinding nemen weer de overhand.
Dat iemand zich daarna weer prima voelt zegt helaas niets over de mogelijke schade die in de hersenen is opgetreden door het out gaan en is dus erg misleidend. Out gaan kan leiden tot hersenschade. Daarnaast is het dus moeilijk in te schatten of je slechts ligt te slapen, of dat er sprake is van bewustzijnsverlies.
Indien er sprake is van bewustzijnsverlies kan dit om meerdere redenen gevaarlijk zijn. Zoals net benoemd kan het hersenschade veroorzaken, kun je stikken in je eigen tong of braaksel, en kun je onderkoeld raken. Bovendien kan een overdosis zorgen voor een ademhalingsstilstand, zorgt het voor een verhoogde kans op epileptische activiteit in de hersenen en kan het bewegingsstoornissen (niet kunnen bewegen maar wel willen, of juist onwillekeurig bewegen) veroorzaken.
Uit onderzoek blijkt tevens dat mensen die meerdere malen in coma zijn geraakt door GHB, een slechter langetermijngeheugen hadden dan mensen die nooit in coma zijn geraakt door GHB. Er is daarnaast een groot verslavingsrisico. En door het paradoxale effect kunnen gebruikers zich soms onrustig voelen i.p.v. ontspannen.
Het brein in coma is tevens niet hetzelfde als het brein tijdens slaap. Er is in een coma wel sprake van hersenactiviteit, maar deze is veel lager dan tijdens slaap. Normaal gesproken sturen hersencellen boodschappen naar elkaar, maar tijdens een coma wordt dit zodanig stilgelegd dat we geen bewustzijn meer kunnen ervaren. Hoewel een coma van de buitenkant lijkt op een diepe slaap moet dit niet met elkaar verward worden; uit een slaap kan iemand gewekt worden, maar uit een coma moet iemand zelf ontwaken. Daarnaast worden pijnprikkels nog waargenomen tijdens slaap, maar in een coma wordt hier niet meer op gereageerd.
Het G-slaapje is dus niet zo onschuldig als dat het wellicht lijkt. Door de kans op overdosering ligt het raken in een coma op de loer. Hoewel je je na het ontwaken uit het G-slaapje opgewekt voelt, is het niet hetzelfde als slaap en heb je de voordelen van slaap dus ook niet meegekregen.
Echt veilig gebruik van GHB bestaat niet. De risico’s kunnen wel beperkt worden met onderstaande tips. Lees meer tips op de pagina over GHB:
Door: Lizet Wilken
Met medewerking van: Gerard Alderliefste, Layla Deibert, Minni McMaster, Raoul Koning en Sarsani Schenk
Bronnen: