Klachten na het gebruik van partydrugs
Intro
Als je drugs hebt gebruikt, kan het voorkomen dat je daardoor op een later tijdstip klachten krijgt. De drugs zijn al lang uit je lichaam, maar toch ervaar je klachten. Je ervaart de alledaagse wereld of jezelf op een andere manier (derealisatie of depersonalisatie). Of je hebt verstoringen in je zicht. Dit kunnen bijvoorbeeld nabeelden (meerdere versies van een voorwerp) of ruis in je blikveld (zintuiglijke verstoringen) zijn. Het kan zijn dat er sprake is van één van de volgende aandoeningen: derealisatie- / depersonalisatiestoornis, Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD) of Visual Snow Syndrome (VSS). We weten eigenlijk vrij weinig over deze aandoeningen. Het is niet bekend hoe vaak ze voorkomen.
Als je klachten hebt na drugsgebruik is het niet direct reden om je zorgen te maken. Het komt vaker voor. Het betekent niet dat je hersenschade hebt en meestal gaat het binnen een paar weken met voldoende rust vanzelf weer weg. Er melden zich dagelijks mensen bij het landelijk medisch spreekuur partydrugs met dit soort klachten. In verreweg de meeste gevallen hebben ze geen hulp nodig. Wel kunnen stress, slaapgebrek en gebruik van drugs zoals cannabis en alcohol ervoor zorgen dat het langer blijft of tijdelijk erger wordt. Even wat rust, reinheid en regelmaat is dus belangrijk. Ook als je continu let op je symptomen en erover nadenkt kan je er meer last van krijgen. Afleiding zoeken is dus ook belangrijk. Als je klachten voor langere tijd aanhouden en je ondervindt er serieuze last van, kan er sprake zijn van een stoornis of syndroom.
In dit artikel leggen we uit wat voor klachten je kunt krijgen na drugsgebruik en wat je ertegen kunt doen. We vertellen eerst wat over derealisatie, depersonalisatie, zintuiglijke verstoringen, HPPD en VSS. Vervolgens leggen we uit wat je klachten erger maakt en hoe het landelijk spreekuur partydrugs je kan helpen. Tot slot geven we je wat tips over hoe je klachten voorkomt of vermindert.
Derealisatie en depersonalisatie
Na effecten van drugsgebruik die ze het vaakst tegenkomen bij het medisch spreekuur partydrugs zijn derealisatie en depersonalisatie. Men ervaart dan de wereld en/of zichzelf als onecht. Alsof je in een droom leeft of een robot bent.
Vaak is hier weinig begrip voor vanuit iemands omgeving, omdat weinig mensen erover weten en het van buiten niet te zien is. Ook wordt het nogal eens verward met een psychose, maar hier is geen sprake van zolang iemand geen waandenkbeelden heeft. Het kan erg verschillen hoe lang derealisatie en depersonalisatie aanhouden. Dit kan maar een paar minuten zijn of veel langer, in sommige gevallen zelfs maanden. Derealisatie en depersonalisatie kunnen los van elkaar of tegelijkertijd optreden.
Eigenlijk zijn derealisatie en depersonalisatie een soort overlevingsmechanismen. Men spreekt wel eens van fight, flight or freeze (vecht, vlucht of bevries) reacties. In sommige situaties is er een dreiging, maar vechten en vluchten zijn niet mogelijk. Bijvoorbeeld bij een auto-ongeluk. Je lichaam en geest gaan dan in freeze mode om je te beschermen tegen gevaar en pijn. Derealisatie en depersonalisatie zijn een soort freeze reacties. Normaal gesproken gaan deze reacties weer weg als de dreiging weg is, en er geen bron van stress meer is. Als deze reacties heftig zijn en langdurig optreden, ook als er geen bron van stress meer is, dan kan er sprake zijn van een derealisatie / depersonalisatie stoornis. Traumatische ervaringen kunnen dit veroorzaken, maar ook heftig (combinatie) drugsgebruik en slaapgebrek.
Derealisatie
Voor iemand met derealisatie, lijkt het alsof de wereld nep of vreemd is. Als je derealisatie hebt, kan het voelen alsof:
- je in een droom of een soort mist zit,
- er een doorzichtige muur tussen jou en je omgeving zit,
- de wereld om je heen levenloos, gedempt of nep is.
Depersonalisatie
Depersonalisatie betekent dat je het gevoel hebt dat je buiten je lichaam bent of de connectie met jezelf of je lichaam kwijt bent. Het zorgt vaak voor een gevoel van afstand met je omgeving.
Als je depersonalisatie hebt, kan het voelen alsof:
- je op de automatische piloot staat,
- je een robot bent,
- je een klein mannetje in je hoofd bent dat je lichaam bestuurt (zoals in Men in Black).
Zintuiglijke verstoringen
Soms komt het voor dat je waarneming tijdelijk verstoord is na het gebruik van een partydrug, als de drug al lang uit je lichaam is. Vaak hebben deze verstoringen met stress en vermoeidheid te maken, en gaan ze vanzelf weer weg met voldoende rust en ontspanning. Soms is er echter sprake van Visual Snow Syndrome (VSS) of Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD). Bij zowel HPPD als VSS moet er eerst uitgesloten worden dat de symptomen door andere oorzaken komen, zoals een oogaandoening.
Verstoringen in de waarneming zijn divers en kunnen invloed hebben op alle zintuigen (zien, horen, ruiken, voelen, proeven), maar meestal gaat het om visuele verstoringen. Deze verstoringen kunnen ook optreden zonder druggebruik. Sommige experts denken dat het te maken heeft met filteren van prikkels. Zowel drugs als angst kunnen ervoor zorgen dat je prikkels op een andere manier filtert. Op deze manier kan je waarneming dus verstoord worden.
Voorbeelden zijn:
- Visuele hallucinaties (visual snow, kleurflitsen, geometrische hallucinaties, complexe hallucinaties).
- Visual Snow (ruis zien door je gehele blikveld zoals op een oud tv-scherm zonder bereik).
- Kleurflitsen.
- Geometrische patronen.
- Complexe hallucinaties.
- Visuele vervormingen
- Trails (sporen zien bij bewegende objecten).
- Halo’s (gloed om dingen heen zien).
- Palinopsia (nabeelden zien bij bewegende objecten).
- Entoptische verschijnselen (fenomenen zoals stippen of vlekken op je oogbol die er echt zijn maar die je normaalgesproken wegfiltert).
- Floaters (draadjes, stippen of vlekken die wegglijden als je erop focust).
- Blauw veld entoptische verschijnselen (witte bloedlichaampjes die verschijnen als stipjes die het best te zien zijn in blauw licht).
- Andere visuele verschijnselen.
- Synesthesie (door elkaar heenlopen van verschillende zintuigen; bijvoorbeeld geluiden ‘zien’).
HPPD
Bij Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD) gaat het specifiek om zintuiglijke verstoringen met flashbacks naar je drugervaring. Een flashback is een korte levendige herinnering aan of herbeleving van die ervaring. Ook moet je er ook echt last van ondervinden, voor een langere tijd. Alleen dan spreken we van de diagnose HPPD.
Voorbeelden van tripmiddelen die HPPD kunnen veroorzaken zijn LSD, paddo’s, truffels en 2C-B. Drugs die op een andere manier je waarneming veranderen zoals MDMA (XTC), cannabis en ketamine kunnen het ook veroorzaken.
De eerste keer dat HPPD beschreven werd was rond 1954. Vanaf 1987 is het een officiële diagnose; sinds 1994 heeft deze diagnose de naam HPPD. Inmiddels is het wat meer bekend onder druggebruikers, en vaak als mensen denken dat ze HPPD hebben is het loos alarm.
VSS
Bij Visual Snow Syndrome (VSS) gaat het om klachten die deels hetzelfde kunnen zijn als bij HPPD. Één van de kenmerken is dat men last heeft van visuele ruis (denk aan de beelden van een oude tv die geen ontvangst heeft).
Ook andere verstoringen die je bij HPPD kunt krijgen kunnen voorkomen bij VSS. Een onderscheid met HPPD is dat het niet gaat om flashbacks naar je trip. Om de diagnose VSS te krijgen, moet je last hebben van oogruis, en nog minstens twee andere visuele verstoringen. Net als bij HPPD moeten de klachten voor langere tijd voorkomen voordat je het VSS noemt.
VSS is (nog) geen officiële diagnose, maar het komt vaker voor en er is wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. VSS wordt niet per sé door drugs veroorzaakt: sommige mensen hebben er al vanaf jonge leeftijd last van. Volgens het medisch spreekuur partydrugs kunnen drugs wel een mogelijke trigger zijn om dit te krijgen.
Wat maakt klachten erger?
Als je last hebt van klachten na gebruik van partydrugs, zijn er een aantal dingen die de klachten erger kunnen maken of verlengen:
- Druggebruik (inclusief alcohol),
- Stress,
- Slaapgebrek,
- Erg bezig zijn met de symptomen (piekeren).
Landelijk medisch spreekuur partydrugs
Veel mensen weten weinig over derealisatie, depersonalisatie, HPPD en VSS. Zelfs huisartsen weten vaak niet wat het is. Als je last hebt van klachten die hierop lijken, kun je daarom het beste het medisch spreekuur partydrugs van Brijder bellen. Dit is gratis, je hoeft je niet te registreren en ze weten hier goed hoe ze je kunnen helpen. Als de klachten niet vanzelf weggaan zijn er verschillende behandelingen die ze je hier aan kunnen raden. Ook kun je kijken op drugsinfoteam.nl voor meer informatie.
Bij het medisch spreekuur partydrugs van Brijder bellen er dagelijks mensen met klachten na druggebruik. Veel mensen maken zich zorgen dat ze gek worden of dat hun hersenen beschadigd zijn, maar meestal zijn de hersenen vooral overbelast. Onder invloed van drugs moeten ze namelijk extra hard werken om alle prikkels te verwerken. Vaak komt er ook nog stress en slaapgebrek bij kijken en dit kan ervoor zorgen dat je hersens het even niet meer aankunnen. In de praktijk ziet het medisch spreekuur partydrugs vaak dat iemand ook last heeft van angstklachten. Angstklachten kunnen de HPPD-klachten verergeren, maar ook andersom kunnen de HPPD-klachten zorgen voor meer angst.
Tips
De beste oplossing voor derealisatie / depersonalisatie stoornis, HPPD en VSS is voorkomen dat je het krijgt. Vraag dus niet te veel van je hersenen, probeer geen drugs te combineren en neem de tijd om de ervaring te verwerken. Zorg dat je niet meteen de dag erna aan het werk of de studie moet.
Krijg je toch klachten? Dan kunnen de volgende dingen helpen:
- Verlaag je stress en zorg dat je niet overprikkeld raakt.
- Probeer je niet te veel zorgen te maken over je klachten en er niet te veel op te letten. Door je zorgen te maken vergroot je de klachten en zo kom je in een vicieuze cirkel.
- Rust, reinheid en regelmaat! Oftewel, zorg dat je genoeg slaapt, gebruik een tijdje geen drugs (inclusief alcohol), en ga gewoon (op een rustige manier) door met je dagelijkse activiteiten. Sporten kan helpen als dat goed voelt, maar niet te intensief.
Conclusie
Na gebruik van partydrugs kun je last krijgen van verschillende soorten klachten. Derealisatie en depersonalisatie zijn natuurlijke reacties op stress en overbelasting van de hersenen, maar als ze langere tijd optreden zonder een bron van stress, is er sprake van een stoornis. Ook verstoringen in de waarneming kunnen optreden na het gebruik van drugs. Meestal gaat het vanzelf weer weg, maar als het aanhoudt en je hebt er veel last van kan er sprake zijn van HPPD of VSS. We weten niet zo goed hoe vaak deze aandoeningen voorkomen maar regelmatig melden mensen zich met symptomen. Omdat er weinig kennis over is worden ze vaak verkeerd begrepen. Klachten worden vaak in stand gehouden en erger gemaakt door stress, druggebruik en gebrek aan rust. Maar ook juist door er veel op te letten en dwangmatig er mee bezig te zijn. Als je last hebt van dit soort klachten kun je het best geholpen worden bij het medisch spreekuur partydrugs. Meestal kan het helemaal herstellen.