Tabak

Tabak heeft een lange geschiedenis. De eerste vondsten die erop wijzen dat mensen het gebruik van tabak als genotsmiddel kennen, stammen uit Noord- en Midden-Amerika. In tempels van ongeveer 1000 voor Christus zijn reliëfs aangetroffen van pijp-rokende Maya priesters. In de zestiende eeuw is tabak als gewild handelsproduct naar Europa gekomen. Toch blijft het gebruik van tabak eeuwenlang tot een relatief kleine gebruikersgroep beperkt. De sigarettenindustrie nam een vlucht in 1881, toen de eerste sigarettenmachines in gebruik werden genomen. Hierdoor werd het roken van sigaretten minder exclusief en dus toegankelijk voor meer mensen. Het roken van sigaretten werd pas echt populair na de Eerste en Tweede Wereldoorlog. In 1945 deelden de bevrijders in ons land onder andere sigaretten en chocolade uit. Tegenwoordig roken zowel mannen als vrouwen. Wel zijn we ons meer bewust van de risico’s die roken voor de gezondheid met zich meebrengt dan vroeger.

Het combineren van verschillende drugs is extra riskant en onvoorspelbaar. Als je gaat combineren heb je meer kans op problemen met je gezondheid. Voor meer informatie check het thema Drugs en combigebruik.

Tabak en medicijnen

Het combineren van drugs met medicijnen kan riskant zijn. Naar veel combinaties is nog weinig onderzoek gedaan. Op de website van Jellinek staat een medicijnenmatrix waar je per middel en per type medicijn kan lezen wat de risico’s zijn.

Door koolmonoxide, nicotine en mogelijk andere stoffen in de tabaksrook raken de vaatwanden beschadigd. Vet kan zich makkelijker afzetten waardoor aderverkalking kan ontstaan. Op de langere termijn raken vaten vernauwd of slibben dicht. Afhankelijk van de plaats waar dit gebeurt, kan dit leiden tot pijnlijke ledematen, een hersenbloeding of een hartinfarct.

Tabak zorgt voor een grauw uiterlijk en een snel verouderende huid. Het bindweefsel onder de huid veroudert sneller. Rokers krijgen om deze reden eerder rimpels dan niet- rokers. Dit komt omdat de huid door een verslechterde bloedcirculatie te weinig zuurstof krijgt. Ook wordt een eiwit die de huid soepel houdt afgebroken. De tanden worden ook lelijk van het roken.

In 1963 werd een apparaat uitgevonden die een nicotine-oplossing kon omzetten in stoom. Dit werd verder niet opgepikt tot in 2003 de eerste elektronische sigaret werd uitgevonden als alternatief voor de klassieke sigaret. In 2007 kwam het op de Nederlandse markt en vanaf 2011 werd het populair als alternatief, maar ook als hulpmiddel voor het stoppen met roken.

De e-sigaret bestaat uit 3 onderdelen: de batterij, de vulling (e-liquid) en de verdamper. Door op een knopje te drukken of te inhaleren activeer je de vacuümschakelaar, die ervoor zorgt dat de batterij de verdamper kan verwarmen. De vloeistof die in de vulling zit wordt dan verdampt en die dampen kun je dan inhaleren. De damp die je uitademt is dus geen rook en ruik je niet.
Een e-sigaret koop je voor ongeveer 20 euro en de e-liquids kosten rond de 3 euro. Met een flesje e-liquids doen mensen vaak 2 weken, afhankelijk van hoeveel je ‘dampt’.

E-liquids

Dit is de vulling van je e-sigaret en je bepaalt zelf de sterkte en smaak. Zo kies je ‘nul’ als je geen nicotine wil tot maximaal ‘High’ waarbij je maximaal 18mg per ml nicotine binnenkrijgt. Er zijn rokers die op deze manier langzaam het nicotinegehalte afbouwen. En dan zijn er nog honderden verschillende smaken zoals kiwi, cappuccino, enzovoort.

De wet

In maart 2012 heeft de rechter bepaald dat de e-sigaret niet onder de geneesmiddelen-wetgeving valt en dus vrij verkocht mag worden. In België, Oostenrijk en de Verenigde Staten wordt de e-sigaret wel als geneesmiddel beschouwd. In België mogen alleen nicotineloze e-sigaretten verkocht worden. Op dit moment onderzoekt de Europese Commissie of de e-sigaret kan worden gereguleerd.

Schadelijkheid e-sigaret

De World Health Organization stelt dat met ingang van juli 2013, geen rigoureuze studies zijn uitgevoerd om te bepalen of elektronische sigaretten een bruikbare methode zijn om mensen te helpen stoppen met roken.

E-liquids in de e-sigaret zijn verkrijgbaar mét en zonder nicotine. Een roker is verslaafd aan nicotine en de e-sigaret kan dit dus vervangen.

E-sigaretten hoef je niet aan te steken en omdat ze geen tabak bevatten worden er geen verbrandingsproducten van tabak uitgestoten zoals teer en koolmonoxide. Daarom zouden ze minder schadelijk kunnen zijn dan sigaretten. In tabaksproducten en tabaksrook zijn 4000 verschillende chemicaliën en meer dan 40 carcinogenen (kankerverwekkende stoffen) gevonden.

De potentiële effecten en omvang van de gezondheidsschade van e-sigaretten zijn nog onvoldoende onderzocht om een definitieve uitspraak over deze onderwerpen te doen. Meer info vind je op de Factsheet E-sigaret van het Trimbos-instituut.

Vanaf 1988 kent Nederland de Tabaks- en rookwarenwet. Bepalingen in deze wet moeten ervoor zorgen dat de schade door roken beperkt wordt. De accijnzen op tabak worden bepaalt door de Wet op accijns.

Belangrijke bepalingen van deze wet zijn:

• Per 1 januari 2014 mag aan jongeren onder de 18 jaar geen tabaksartikelen worden verkocht (voorheen was dit 16 jaar). Tabaksreclame en –sponsoring worden verboden. Alleen in tabakszaken mag reclame gemaakt worden.
• Tabaksartikelen mogen niet gratis worden verstrekt.
• Een pakje sigaretten moet minstens 19 sigaretten bevatten. Verkoop van losse sigaretten is verboden
• Op sigarettenpakjes moet de waarschuwing staan: “Roken is dodelijk. Roken brengt u en anderen rondom u ernstige schade toe.”
• Op de verpakking moet vermeld worden hoeveel teer en nicotine een sigaret mag bevatten en hoeveel koolmonoxide mag ontstaan. Een sigaret mag maximaal: 1 mg nicotine en 10 mg teer bevatten.
• Bij verbranding mag niet meer dan 10 mg koolmonoxide ontstaan.
• In overheidsgebouwen en instellingen die door de overheid worden gesubsidieerd mag niet worden gerookt en mogen geen tabaksproducten verkocht worden.
• Werkgevers moeten ervoor zorgen dat werknemers een rookvrije werkplek hebben.
• Per juni 2008 is ook de horeca rookvrij.
• Al het personenvervoer moet rookvrij zijn.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of organisaties zich aan de rookverboden houden.

Per 1 juli 2008 mag er in geen enkele openbare ruimte, werkplek meer tabak gerookt worden. De horeca, sport- en kunst/cultuursector is ook sinds 1 juli 2008 rookvrij. Voor cafés kleiner dan 70m2 en zonder personeel werd een uitzondering gemaakt, maar die is per 1 januari 2015 afgeschaft. Het rookverbod geldt zelfs voor de gedoogde coffeeshops; een rookgelegenheid op zichzelf, zou je denken. Een joint met tabak mag niet meer binnen gerookt worden, tenzij in een afgesloten rookruimte. Pure joints (met alleen wiet of hasj, zonder tabak) mogen wel binnen gerookt worden. In die rookruimte mag door het personeel tijdens openingstijden niet worden gewerkt.

De tabaks- en rookwarenwet geldt voor alle tabaksproducten.