Heroïne / opiaten

Wat zijn opiaten?

Opiaten (morfine, heroïne, opium) zijn pijnstillers, als medicijnen worden door artsen voorgeschreven tegen hevige (chronische) pijn. Deze pijnstillers vaak voor als tabletten. Sommige opiaten (zoals heroïne) komen voornamelijk van buiten de medische markt. Heroïne ziet eruit als een korrelig (wit, grijs of bruin) poeder. Een straatnaam voor heroïne is ‘bruin’ verwijzend naar die bruine poeder.

Er is een verschil tussen opiaten en opioïden. Opiaten zijn stoffen die uit de papaver gehaald kunnen worden. Voorbeelden hiervan zijn codeïne, morfine, heroïne en opium. Opioïden zijn stoffen die een vergelijkbare werking in de hersenen hebben als opiaten, maar niet in de papaver voorkomen.  Voor het gemak noemen we beiden hier opiaten.


Effecten heroïne

Opiaten zijn pijnstillers met een sederende werking.

Het effect van een middel wordt bepaald door eigenschappen van het middel zelf, maar ook door de set en setting van de gebruiker. Hier beschrijven we welke effecten opiaten over het algemeen hebben.

Morfine en heroïne hebben ongeveer hetzelfde effect, alleen is heroïne sterker. Welk effect heroïne heeft hangt af van de dosis, de zuiverheid en de wijze van gebruik. Ook de ervaring en de lichamelijke conditie van de gebruiker spelen een rol.

Positieve effecten (negatieve) Bijwerkingen

Ontspanning

Vermindering van spanning, zorgen, verdriet, paniek, stress en depressieve gevoelens.

Hoofdpijn

Deze stof kan voor hoofdpijn zorgen. Het kan helpen om genoeg water te drinken, en om koffie/caffeïne te vermijden.

Euforisch, verliefd gevoel

Dit middel kan zorgen voor een euforisch of verliefd gevoel. Je voelt je lekker en kunt dingen sneller als prettig ervaren.

Misselijkheid/overgeven

Een onprettig en gespannen gevoel in de buik, waar je je heel naar door kan voelen. Misselijkheid gaat vaak vooraf aan braken.

Stemmingsverandering

Je stemming kan veranderen door het gebruik van dit middel. Je kunt je anders gaan voelen dan normaal. Dit kan zowel positief als negatief werken.

Vernauwde pupillen

Sommige drugs vernauwen de pupillen.

Wegzakken van zorgen

Je kunt (sterke) gevoelens van tevredenheid en veiligheid ervaren. Stress en/of zorgen die je dagelijks bezig houden komen wat meer op de achtergrond te staan wat prettig kan zijn.

Jeuk

Door deze stof kan je jeuk krijgen, waardoor je je huid wil gaan krabben.

Intensere beleving van muziek

Muziek kan luider of intenser ervaren worden. Zo kan het voelen alsof je helemaal ‘opgaat’ in de muziek of dat je de lage tonen uit de muziek heftiger door je lichaam voelt gaan.

Verminderde eetlust

Stimulatie van de fight-or-flight mechanismen in het lichaam kan het hongergevoel onderdrukken.

Pijnstilling

Je voelt pijnprikkels minder. Mensen gebruiken soms drugs om minder last te hebben van bepaalde klachten die ze ervaren. Dit kan dan voor wat verlichting zorgen.

Maar door de remmende werking van het middel zal je bijvoorbeeld minder voelen van een botsing of valpartij of van teveel beweging. Dit kan bijvoorbeeld voor extra lichamelijke schade zorgen omdat je door blijft dansen terwijl je eigenlijk had moeten rusten. Je hebt bijvoorbeeld niet door dat een gekneusde enkel pijn doet. Of dat je brandwonden hebt van de lachgastank.

Moeite met plassen

Je lichaam geeft heel veel antidiuretisch hormoon (ADH) af waardoor je meer vocht vasthoud in je lichaam. Ook staat er meer spanning op je spieren in je urinewegen waardoor ontspannen (en dus plassen) moeilijker wordt.

Intensere droombeleving

Je kunt actiever en/of heftiger gaan dromen dan normaal. De dromen kunnen dan een stuk levendiger, intensiever of vreemder zijn. Dit kan een interessant en leuk zijn, maar soms ook eng en onprettig. Het effect kan dus zowel positief als negatief voor je werken. Ook kan je ’s ochtends minder fris wakker worden als gevolg hiervan.

Sedatie

Afgenomen energieniveau

Demping hoestprikkels

Je hebt minder last van het gevoel dat je moet hoesten.

Afname libido

Afgenomen seksuele verlangens

Vertraagde ademhaling

Deze stof kan je ademhaling vertragen door op je brein in te werken.

Daling lichaamstemperatuur

Sommige drugs zorgen voor een daling van de lichaamstemperatuur.

Dubbel zien

Niet goed meer scherp kunnen stellen van de ogen

Behoefte om meer te nemen (craving)

Het voelen van een (sterke) behoefte om meer te nemen wanneer het effect afneemt.

Verlaagde bloeddruk

Sommige drugs zorgen ervoor dat de bloeddruk in het lichaam lager wordt.

Obstipatie

Sommige drugs kunnen zorgen voor verstopping van de darmen.

Droge mond

Stimulatie van de sympathische zenuwbanen vermindert de aanmaak van speeksel, waardoor je een droge mond kan krijgen.

Zweten

Als gevolg van de toegenomen stimulatie en om de temperatuurstijging tegen te gaan, zal de huid zweet afscheiden om de temperatuur weer op peil te brengen.

Afgevlakte emoties

Afvlakking van je gevoel, lusteloosheid.

Onregelmatige of afwezige menstruatie

Het kan gebeuren dat de menstruatie door deze stof onregelmatig of zelfs helemaal niet meer plaatsvindt.


Dosering en gebruikswijze

Heroïne kun je snuiven, roken en spuiten

Heroïne kun je chinezen of spuiten. Bij chinezen (“chasing the dragon”) wordt de heroïne op een stukje aluminiumfolie gelegd en verhit. De dampen worden via een kokertje geïnhaleerd. Bij spuiten wordt de heroïne op een lepel gelegd en vermengd met water en citroensap of ascorbine. Vervolgens wordt het mengsel verhit en wordt de opgeloste heroïne in een injectiespuit opgetrokken en direct in een ader gespoten. Via het bloed bereikt heroïne snel de hersenen.

In Nederland wordt heroïne meestal gebruikt door te chinezen. Vroeger werd het ook vaak gespoten, maar mede door de angst voor aids is die groep gebruikers in Nederland kleiner geworden: de spuitende gemeenschap bestaat voornamelijk uit oudere (langgebruikende) gebruikers en gebruikers uit landen waar nog wel veel gespoten wordt.

Je kunt heroïne ook snuiven of roken, vermengd met tabak, maar dit doen maar weinig gebruikers. Oraal gebruiken kan ook (opeten of in een drankje oplossen) maar dat geeft een veel minder intense ‘flash’ en is om die reden niet erg populair.

De sterkte van de heroïne kan sterk verschillen. Om te weten hoe sterk jouw heroïne is kun je het laten testen bij de testservice.  Ook de dosis om het gewenste effect te bereiken loopt sterk uiteen en is zeer afhankelijk van de gebruiker en dan met name de mate van tolerantie (gewenning)!

Heroïne doseringen bij spuiten
Gemiddelde dosis (geen tolerantie) 5 – 10 mg
Gemiddelde dosis (grote tolerantie) 20 mg
Zeer hoge dosis (grote tolerantie) 60+ mg
Heroïne dosering bij chinezen 15 – 25 mg

Werkingsduur

Bij spuiten beginnen de effecten na zo’n 10 tot 20 seconden en houden ongeveer vier uur aan. Bij het chinezen beginnen de effecten na 5 tot 10 seconden en houden ook ongeveer 4 uur aan.


Risico’s heroïne

Heroïne zelf is nauwelijks schadelijk voor het lichaam. De manier van leven die vaak gepaard gaat met gebruik is wel schadelijk voor het lichaam. Veel heroïne gebruikers leven op straat, eten slecht en sommigen gebruiken besmette injectienaalden. De sterfte onder heroïnegebruikers neemt sneller toe dan onder de algemene bevolking. Naast overdosis en aids zijn doodsoorzaken levercirrose, kanker, longproblemen, hart – en vaatziekten, zelfdoding, ongevallen en geweld.

Risico’s op korte termijn

HIV en hepatitisinfectie (alleen bij spuiten)

Bij het spuiten van drugs loop je verhoogd risico op HIV, hepatitis en andere bloed overdraagbare infecties. Spuiten wordt om deze reden sterk afgeraden. Als je toch besluit te spuiten, let er dan op dat je geen materiaal zoals naalden deelt met anderen en dat je elke keer een schone naald gebruikt.

Overdosering heroïne

Door het verdovende effect van heroïne kan de ademhaling helemaal wegvallen. Gebruikers met een overdosis zien bleek en zijn slap, halen oppervlakkig adem of helemaal niet, hebben soms schuim op de mond en kunnen braken of een epileptische aanval krijgen.

Een overdosis -een te hoge en misschien fatale dosis, kan een gebruiker overkomen als hij:

  • Als beginnende gebruiker niet gewend is aan de sterkte.
  • Na een tijd stoppen weer deze dosis neemt als vroeger.
  • Verontreinigde heroïne gebruikt.
  • Heroïne gebruikt die sterker is dan hij dacht.
  • Andere middelen ernaast gebruikt.
  • Gebruikt bij oververmoeidheid of een lage weerstand.

Risico’s op lange termijn

Ongemerkt zwanger

Bij een vrouw die heroïne gebruikt is de menstruatie vaak onregelmatig of blijft weg, maar ze kan wel zwanger worden. Deze zwangerschap wordt vaak pas in een vergevorderd stadium ontdekt.

Lichamelijk afhankelijke baby’s

Een pasgeboren baby van iemand met een heroïneverslaving is lichamelijk afhankelijk en krijgt ontwenningsverschijnselen. In het begin huilt de baby veel, is schrikachtig en wordt vaak wakker. Ook is er kans op ontwikkelingsstoornissen. Medische begeleiding is nodig.

Ziektes niet merken

Heroïne onderdrukt pijn waardoor bepaalde klachten niet of te laat worden gevoeld en daardoor verergeren.

Lichamelijke verslaving

Regelmatig gebruik van deze drug kan leiden tot lichamelijke verslaving. Dit houdt in dat er naast de psychologische drang om meer te nemen ook ontwenningsverschijnselen ontstaan bij stoppen, bijvoorbeeld: slecht slapen, zweten en onrustig worden.

Ontwenningsverschijnselen zijn vaak een reden om weer te gaan drinken of gebruiken. Dan onderdruk je eigenlijk tijdelijk die verschijnselen.

Er treedt ook tolerantie of gewenning op. Dat betekent dat als je regelmatig gebruikt, je meer nodig hebt om hetzelfde effect te voelen.

Tolerantie en stimulerende middelen

Bij stimulerende middelen treedt deze gewenning op bij zowel het mentale als bij het eetlustremmende effect, maar niet voor het bloeddrukverhogende effect. Hoe meer je neemt, hoe hoger de bloeddruk.

Sociaal isolement

Langdurig en gewoontegebruik van opiaten kan er voor zorgen dat je minder tijd en moeite spendeert aan je vriendschappen, relaties en familie. Langzamerhand kan je deze steeds meer gaan afstoten, waardoor je jezelf afzondert van je sociale cirkel.


Combinatiegebruik

Het combineren van verschillende soorten drugs kan riskant en onvoorspelbaar zijn. Als je medicijnen combineert, kan je een hoger risico op gezondheidsproblemen hebben. In de volgende paragrafen lees je over de effecten en risico’s van een aantal veel voorkomende combinaties en ook enkele die extra gevaarlijk kunnen zijn. Zie ook het thema drugs combineren.

Opiaten en alcohol

Opiaten en alcohol zijn beiden downers. Ze vertragen de activiteit in je zenuwstelsel. Dit heeft verschillende risico’s. Ten eerste zorgen ze er beiden voor dat je ademhaling vertraagt en minder diep wordt. Dit kan er voor zorgen dat je sneller outgaat dan als je maar 1 middel neemt.

Vooral als je eerst alcohol gedronken hebt en dan opiaten neemt vergroot dat de kans op outgaan. Als je eerst opiaten neemt en dan (wat) alcohol drinkt is de kans kleiner dat je veel drinkt. Maar beter is het uiteraard om niet te combineren. Deze combinatie kan voor serieuze lichamelijke risico’s zorgen.

 


Unitytips heroïne

Het is heel erg moeilijk om heroïne op recreatieve basis te consumeren. We raden consumptie van heroïne dan ook af. Als je toch heroïne gebruikt, kun je de risico’s beperken door:

Wat zijn de Unitytips bij gebruik van een middel?

  • Neem bij de eerste keer dat je een middel gebruikt een kleine dosis om te kijken hoe jouw lichaam reageert op het middel.
  • Gebruik alleen als je je goed voelt.
  • Gebruik alleen voor je plezier, niet om symptomen zoals bijvoorbeeld vermoeidheid tegen te gaan.
  • Gebruik niet als je psychische klachten hebt (gehad), of psychische klachten (zoals depressie) in je familie voorkomen.
  • Test vooraf je drugs bij een testservice.
  • Zorg voor een goede set en setting.
  • Gebruik met mate. Houd bij hoeveel je gebruikt.
  • Spreek duidelijk met jezelf af hoeveel je maximaal wil gebruiken op een avond.
  • Combineer niet met andere middelen of medicijnen.
  • Neem geen deel aan het verkeer.
  • Voorkom infectieziekten. Gebruik je eigen snuifbuis en deel deze niet met anderen.
  • Spoel na snuiven je neus na afloop goed met lauw zout water, bijvoorbeeld door een neusspray of neusdouche te gebruiken.
  • Voel jij, of voelt een van je vrienden zich niet lekker? Hou elkaar in de gaten, zorg voor elkaar en ga (als die er is) even langs de EHBO.
  • Bel 112 bij een levensbedreigende situatie.
  • Eet gezond voor en na drugsgebruik. Vooral veel anti-oxidanten en vitaminen (blauwe bessen, frambozen, bramen, druiven, rozijnen, sinaasappels, kiwi, broccoli). Dit is misschien wel de belangrijkste tip! Het is soms moeilijk om te eten tijdens en na drugsgebruik, maar probeer het toch. Goed eten vermindert duidelijk de kater! Als je geen vast voedsel binnenkrijgt, denk dan aan sappen, drinkontbijt, smoothies.

Wat zijn de Unitytips bij gebruik van een downer?

  • Combineer downers niet met andere downers (alcohol, GHB, slaapmiddelen, opiaten) of ketamine.  Dit is gevaarlijk, omdat je in coma kunt raken en kunt stikken in je braaksel.
  • Schrijf het tijdstip van inname en jouw dosis op, Stuur een berichtje naar elkaar met tijdstip en dosering of zet het zelf in je telefoon.
  • Als je voelt dat je heel slaperig wordt kun je in beweging blijven om te voorkomen dat je in slaap valt. Maar pas op, als bewegen veel moeite kost heb je kans dat je gaat vallen dus doe geen gekke dingen.
  • Op een lege maag heb je sneller een overdosis, een volle maag vergroot de kans op braken.
  • Less is more; bijnemen omdat je niets voelt is beter dan een overdosis omdat je teveel hebt genomen.
  • Zorgt dat mensen in jouw omgeving weten wat je gaat gebruiken en hebt gebruikt.
  • nooit alleen te gebruiken in verband met het risico op overdosering
  • jezelf een ijzeren zelfdiscipline toe-eigenen en met mate gebruiken
  • de heroïne te chinezen en niet te spuiten
  • je bewust te zijn van het gevaar op een overdosis
  • als je spuit, altijd een schone spuit te nemen

FAQ

Hoe is opiaatgebruik eigenlijk ontstaan?

De geschiedenis van opiaten gaat heel ver terug, zo’n 4000 tot 6000 jaar. Toen al werd er geschreven over de papaverplant. Egyptenaren en vele andere volkeren van het vroege Midden-Oosten gebruikten het. In de 7e eeuw kwam opium via Arabische handelaren in China terecht, waar het in eerste instantie gebruikt werd om diarree te genezen. Later werd opium onder invloed van de Hollandse kolonisten een middel tegen malaria én een roesmiddel. China raakte in de ban van opium. Het gevolg was dat veel gebruikers verslaafd raakten waarop de toenmalige machthebbers een verbod afkondigden. Dit verbod gaf aanleiding tot twee opiumoorlogen waarbij de Engelsen ervoor zorgden dat de opium uit hun kolonie India in China verkocht kon worden. Ze wilden dit graag blijven verkopen omdat ze er heel veel geld mee verdienden.

Hoe is opium naar Europa gekomen?

In Europa werd opium pas in 1525 als medicinaal drankje geïntroduceerd. Het drankje droeg de naam ‘laudanum’ en was gemaakt van alcohol en opium. Het werd door zowel volwassenen als kinderen gebruikt als slaap- en pijnstillend middel. Het drankje was erg populair. Er was bijna geen ziekte, waarbij opium niet als een soort wondermiddel gezien werd. Gedurende de 19e eeuw was opium zowel in de VS als in Engeland bij drogisten vrij te koop.

Het gebruik van opium als genotmiddel in Europa dateert van het einde van de achttiende eeuw. Het werd door alle lagen van de bevolking gebruikt maar leverde in die tijd nog niet zo veel problemen op: het was goedkoop en nog niet illegaal. Kennis over de negatieve effecten en de risico’s was er nauwelijks.

Hoe is morfinegebruik ontstaan en wat is de relatie met heroïnegebruik?

In 1803 ontdekte een Duitse apotheker hoe je uit opium morfine kon maken. Morfine werd net als opium gebruikt als middel tegen chronische pijnen en slapeloosheid, maar het werd ook genomen door mensen die verslaafd waren aan laudanum (tinctuur van opium) en daar vanaf wilden komen. Dit werkte niet aangezien morfine nog krachtiger en verslavender is dan opium. Hoe verslavend morfine was, bleek toen 45.000 soldaten verslaafd terugkeerden van de Amerikaanse burgeroorlog.

Heroïne werd in 1898 ontdekt door een Duits bedrijf. Het wordt gemaakt van morfine. De werking van deze ontdekte nieuwe drug heroïne bleek nog veel sterker dan die van morfine. Om die reden werd de drug ook ‘heroïne’ genoemd, wat in het Duits heldhaftig of krachtig betekent. Daar waar men morfine gebruikte om van een opiumverslaving af te komen, ging men heroïne gebruiken om weer van die morfineverslaving af te komen. Een vicieuze cirkel was het gevolg. Men kreeg pas in de gaten hoe verslavend heroïne was toen het te laat was.

In 1972 kwam heroïne op de drugsmarkt. De prijs was in eerste instantie heel laag en het duurde niet lang of alle opiumgebruikers stapten over op heroïne en hetzelfde gebeurde met de mensen die andere drugs gebruikten. Jarenlang is het opiaatprobleem het belangrijkste drugsprobleem in ons land geweest. Inmiddels is dit omgekeerd en zijn er relatief weinig heroïneverslaafden.

Hoe zit het met de wetgeving voor opiaten?

In 1919 werd de Nederlandse Opiumwet aangenomen. Deze bepaalde dat heroïne een harddrug was vanaf dat moment: bezit, productie, invoer, uitvoer en handel zijn strafbaar. Morfine, codeïne en heroïne mogen wel gebruikt worden voor medische doeleinden. Mensen die gebruikershoeveelheden bezitten worden niet actief vervolgd. Wel kunnen de heroïne en de spuitattributen in beslag genomen worden. Opiaten als morfine en codeïne worden voornamelijk in de geneeskunde gebruikt. Morfine als zware pijnstiller en codeïne als hoestdemper. In die context zijn het legale middelen.
Check het thema Drugs en de wet voor meer info.

Ik ben van plan opiaten te gebruiken in combinatie met andere middelen, wat kunnen de gevolgen zijn?

Het combineren van verschillende drugs kan riskant en onvoorspelbaar zijn. Als je gaat combineren heb je meer kans op problemen met je gezondheid. Voor meer informatie check het thema Drugs en combigebruik.

Heroïne wordt regelmatig in combinatie gebruikt met andere middelen, bijvoorbeeld met alcohol of cocaïne. De combinatie met andere dempende middelen is extra risicovol. De ademhalingsremmende werking van opiaten wordt bijvoorbeeld versterkt door het gebruik van alcohol. Een combinatie met MAO-remmers kan tot een te hoge bloeddruk leiden.

De combinatie met uppers als cocaïne geeft je lichaam verschillende signalen. Je lichaam heeft extra zuurstof nodig vanwege de cocaïne, maar krijgt het juist minder omdat je door de heroïne minder adem haalt.

Hoe lang blijven opiaten aantoonbaar in je lichaam?

Hoe lang een middel aantoonbaar is in je bloed of urine hangt af van een aantal factoren. Van invloed is hoe vaak en hoe veel je gebruikt en je persoonlijke metabolisme (de snelheid waarmee de afbraakstoffen van een middel worden afgebroken door met name je lever). Drugs zijn langer aantoonbaar in je urine dan in je bloed.

Heroïne zelf is doorgaans tot zo’n 8 uur na gebruik aantoonbaar. Bij tests wordt meestal gekeken naar de afbraakstoffen van heroïne en deze zijn 3 tot 5 dagen na gebruik aantoonbaar.

Hoe worden opiaten gemaakt?

Opiaten

Opiaten worden van de papaverplant geproduceerd. Deze planten groeien onder andere in Centraal-Azië en Zuidoost-Azië (bv Iran, Irak, Afghanistan, Birma en Thailand), maar ook in Zuid-Amerika. Opium wordt verkregen door het maken van een sneetje in de onrijpe zaadbol van de papaverplant. Uit het sneetje van de zaadbol loopt een melkachtige substantie. Bij het indrogen hiervan ontstaat een donkerbruine substantie, de ruwe opium. Deze kan puur gerookt worden. Uit de ruwe opium kan morfine gemaakt worden, en van morfine kan codeïne worden gemaakt. Vergeleken met morfine is codeïne een zwakke pijnstiller en een krachtige kriebelhoest onderdrukker. Door de morfine chemisch te bewerken, kan uiteindelijk de heroïne ontstaan.

Opioïden

Stoffen die een vergelijkbare werking in de hersenen hebben als opiaten, maar niet in de oorspronkelijke papaverbol voorkomen noemen we opioïden.

Wat moet ik doen als ik klachten ervaar na gebruik?

Sommige klachten na het gebruik van drugs kunnen langer aanhouden en dan kan medische uitleg of zelfs behandeling nodig zijn. Brijder heeft hiervoor een landelijk spreekuur partydrugs opgericht. Als je klachten hebt kun je bellen met het medisch spreekuur partydrugs: 088 – 358 29 40.

Hoe verslavend is heroïne eigenlijk?

Heroïne is zeer verslavend. Er zijn maar weinig mensen die het gebruik van het middel in de hand weten te houden. Het lichaam went snel aan heroïne. Je hebt dan steeds meer nodig om het gewenste effect van euforie nog te voelen. Opvallend is dat ook de ontwenningsverschijnselen zeer snel optreden; al na twee, drie weken gebruik. Een gebruiker voelt zich ziek, klam en koud, transpireert, heeft kippenvel, een lopende neus, diarree, buikkrampen en spierpijn in armen en benen. Deze klachten verdwijnen als er weer heroïne genomen wordt. Maar de ontwenningsverschijnselen worden elke keer alleen maar heftiger. Daarnaast blijft een gebruiker door de euforische en pijnstillende werking heel sterk naar het middel verlangen. Hij/zij zet er alles voor opzij en doet er alles voor (ook stelen) om maar te kunnen gebruiken. Vooral de geestelijke afhankelijkheid is heel groot.


Meer lezen

  • Nog geen extra artikelen beschikbaar.