4-FA

Wat is 4-FA?

4-FA, oftewel 4-fluoramfetamine, is een nieuwe psychoactieve stof (NPS) die thuishoort in de groep fenylethylamines. NPS, ook wel ‘designer drugs’ of ‘research chemicals’ genoemd, zijn over het algemeen stoffen die nog niet goed onderzocht zijn. Lees je daarom goed in over de risico’s van deze drugs op onze speciale ‘designer drugs’ pagina.

Qua structuur is 4-FA nauw verwant aan speed (amfetamine). Op de Nederlandse drugsmarkt komt 4-FA voor als poeder, in capsules en in pilvorm. 4-FA wordt door gebruikers ook wel 4-FMP genoemd, een benaming die niet correct is omdat het zou kunnen duiden op 4-fluormethamfetamine. Verder is het belangrijk om te weten dat van veel samples die de Nederlandse drugstestservice DIMS voorbij zag komen in 2019 er vaker 4-FMA in zat dan 4-FA. Laat dus ook je 4-FA altijd testen.

Belangrijk om te weten is dat de informatie die we hier geven gebaseerd is op rapportages van gebruikers en voorlopige kennis van instituten die zich met NPS bezighouden.

Effecten

Het effect van een middel wordt bepaald door eigenschappen van het middel zelf, maar ook door de set en setting van de gebruiker. Hier beschrijven we welke effecten amfetamine over het algemeen heeft.

4-FA is een stimulerend middel, net als MDMA (XTC) en amfetamine (speed). Het stimuleert de afgifte van de neurotransmitters (boodschapperstoffen tussen hersencellen) noradrenaline, dopamine en serotonine in je hersenen en remt diens heropname. Hierdoor kunnen deze stoffen niet meer worden opgenomen door de cel die ze in eerste instantie afgaf. Dit zorgt ervoor dat er meer activatie is in de hersenen. 4-FA wordt grotendeels onveranderd door het lichaam uitgescheiden.

Volgens de meeste gebruikers zit 4-FA qua effect tussen amfetamine en MDMA in.

Qua stimulatie en alertheid lijkt het erg op amfetamine, maar qua euforie en empathische effecten lijkt het een mildere variant van MDMA. De geest lijkt scherper en alerter en men krijgt de neiging veel te praten. De effecten van 4-FA worden vaak als gelijkmatiger ervaren dan MDMA.

Sinds 2016 is er een flinke groei in het aantal gezondheidsincidenten gerapporteerd door het gebruik van 4-FA. Die incidenten variëren van lichte klachten zoals hoofdpijn tot aan hersenbloedingen en problemen aan het hart. Er zijn tevens enkele gevallen bekend van mensen die zijn overleden na het gebruik van (vermoedelijk) 4-FA, maar nader onderzoek is nodig om hier uitsluitsel over te geven.

Gebruikers van 4-FA noemen de volgende positieve effecten en vervelende bijwerkingen:

Positieve effecten (negatieve) bijwerkingen

Energiek gevoel

Je hebt een energiek gevoel. Stilzitten is soms moeilijker en dit energieke gevoel uit zich vaak door de drang om te dansen of te bewegen.

Hoofdpijn

Deze stof kan voor hoofdpijn zorgen. Het kan helpen om genoeg water te drinken, en om koffie/caffeïne te vermijden.

Euforisch, verliefd gevoel

Dit middel kan zorgen voor een euforisch of verliefd gevoel. Je voelt je lekker en kunt dingen sneller als prettig ervaren.

Druk op de borst / hartkloppingen

Een gespannen of drukkend gevoel in de borstkas, en het gevoel dat het hart harder klopt dan normaal.

Entactogeen

Een sterk gevoel van verbondenheid met anderen of je omgeving. Je kunt makkelijker contact maken met anderen en remmingen die je normaal misschien zou ervaren in sociaal contact verminderen. Zo kan het bijvoorbeeld gemakkelijker zijn om openlijk te spreken over de dingen die je dwars zitten.

Verhoging bloeddruk en hartslag

Als gevolg van het harder en sneller pompen van het hart, stijgt de bloeddruk met de hartslag mee.

Behoefte aan contact, praten en intimiteit

Een goed gesprek voeren met iemand, of knuffelen, kan prettig en interessant zijn.

Verhoging lichaamstemperatuur

Stimulerende middelen zorgen voor meer spieractiviteit en een hogere “basistemperatuur” van het lichaam, waardoor de lichaamstemperatuur stijgt.

Intensere beleving van muziek

Muziek kan luider of intenser ervaren worden. Zo kan het voelen alsof je helemaal ‘opgaat’ in de muziek of dat je de lage tonen uit de muziek heftiger door je lichaam voelt gaan.

Slapeloosheid

Sommige drugs zorgen ervoor dat je niet in slaap valt. Stimulanten hebben dit effect vaak, maar ook na gebruik van tripmiddelen of downers is de slaap verstoord en kan het gebeuren dat slapen niet lukt. Voor meer info over slapen na uppers, klik hier.

Zin om te bewegen

Je krijgt een sterke drang om te gaan bewegen of dansen. Op een feestje kan het bijvoorbeeld zijn dat je niet goed kunt stilzitten en sneller terug wilt naar de dansvloer. Bij hoge dosissen kunnen mensen herhalende bewegingen maken.

Verminderde eetlust

Stimulatie van de fight-or-flight mechanismen in het lichaam kan het hongergevoel onderdrukken.

Intensere beleving van aanraking

Je kan een intensere beleving van aanraking ervaren. Fysiek/lichamelijk contact met andere mensen voelt anders of heftiger dan normaal. Zo kan een knuffel geven aan iemand anders erg prettig zijn. Ook kan het voorkomen dat je liever geen aanraking meer wilt van anderen omdat dit te intens kan zijn. Dit effect kan dus zowel positief als negatief werken.

Gespannen kaken

Toegenomen spierspanning kan ervoor zorgen dat de kaakspieren zich onwillekeurig samentrekken. Hierdoor worden de tanden stevig op elkaar gedrukt en kan er in tong en/of wang gebeten worden.

Tandenknarsen

Het op elkaar drukken van je tanden, of tandenknarsen, ook wel kaakschaatsen genoemd. Dit kan als het vaak voorkomt zorgen voor schade aan de tanden.

Zweten

Als gevolg van de toegenomen stimulatie en om de temperatuurstijging tegen te gaan, zal de huid zweet afscheiden om de temperatuur weer op peil te brengen.

Vergeetachtigheid

Vergeetachtigheid. Op korte termijn, niet meer herinneren van gebeurtenissen kort na inname.

Verwarring en rusteloosheid

Door deze stof kan je in de war raken, en rusteloos worden. Door voor een veilige, rustige, en vertrouwde omgeving te zorgen kan je dit verminderen.

Irritatie en kort lontje

Je kan sneller geïrriteerd raken, minder hebben van mensen om je heen of situaties. Hierdoor kan je heftiger reageren dan normaal.

Angst, paranoia en wanen

Angst, paranoia en wanen (bijv. het idee dat mensen over je praten).

Misselijkheid/overgeven

Een onprettig en gespannen gevoel in de buik, waar je je heel naar door kan voelen. Misselijkheid gaat vaak vooraf aan braken.

Moeite met lezen

Het kan moeilijk zijn om teksten te lezen. Dit is vooral merkbaar bij kleine tekst zoals op telefoons of papier(tjes).

Droge mond

Stimulatie van de sympathische zenuwbanen vermindert de aanmaak van speeksel, waardoor je een droge mond kan krijgen.

Dosering en gebruikswijze

4-FA wordt meestal geslikt, zowel in pil- als in poedervorm, maar bestaat ook als stroperige vloeistof. Het poeder wordt vaak in een capsule of in een vloeitje (‘bommetje’) gestopt. Maar het kan ook opgelost worden in een drankje.

Bij snuiven komt de 4-FA via het neusslijmvlies in het bloed terecht en ervaar je de effecten binnen enkele minuten. Deze manier van gebruiken is schadelijk voor je neusslijmvlies. Bovendien ervaren mensen het als pijnlijker dan het snuiven van bijvoorbeeld amfetamine.

Hoe hoger de dosis, hoe heftiger het effect en hoe langer het effect aanhoudt. Wat een dosering is waarbij jij vooral gewenste effecten ervaart hangt natuurlijk ook af van wat voor jou gewenst is, eventuele gevoeligheid voor de stof, je lichaamsgewicht, ervaring en je stemming.

Gebruik je het voor het eerst, neem dan eerst een hele lage dosering om te kijken hoe jij er op reageert en bouw die dosering een andere keer iets op. Je dosering verspreid over de dag/avond innemen lijkt het vooral moeilijker te maken om te kunnen slapen (zelfs de tweede nacht na gebruik) en het geeft lang niet altijd meer gewenste effecten. Bovendien nemen de bijwerkingen sterk toe. Volgende dosissen komen vaak harder binnen dan de eerste dosis.

De hoeveelheid 4-FA in pillen en poeders kan enorm verschillen. Ook kunnen er andere stoffen in zitten. Dat kan je aan het uiterlijk van een pil of poeder niet zien. In 2018 en 2019 was de populairste 4-FA vervanger volgens de testservice 4-FMA (4-fluormethamfetamine). Qua effect is 4-FMA redelijk vergelijkbaar met 4-FA, zowel qua gewenste- als ongewenste effecten. De risico’s van 4-FA zouden dus ook op 4-FMA van toepassing kunnen zijn. Maar omdat er over 4-FMA in nog mindere mate bekend is dan 4-FA, is de zin “Je bent je eigen proefkonijn” in nog grotere mate toepasbaar op het gebruik van 4-FMA.

Informatie over doseren kan op dit moment alleen gebaseerd worden op de ervaringen van gebruikers van 4-FA.

Doseringen bij slikken
Licht 40 – 75 mg
Gemiddeld 75 – 125 mg
Hoog 125+ mg

Werkingsduur

Als je 4-FA slikt treden de eerste effecten na 20-60 minuten op. Als je van te voren gegeten hebt kan het langer duren voor je de effecten merkt! De effecten duren in totaal ongeveer 4 tot 6 uur. Maar er zijn ook mensen die tot 12 uur na inname nog effect voelen. Als je het snuift voel je de effecten binnen enkele minuten en is het sneller uitgewerkt.

Risico’s

Een groot risico van 4-FA gebruik is dat de ervaren klachten, als hoofdpijn of lichte bloeddruk verhoging, in het begin mild van aard zijn, maar snel kunnen omslaan in levensbedreigende situaties, waaronder hersenbloedingen en hartproblemen. In 2016 zijn er zelfs 2 sterfgevallen gerapporteerd waarbij 4-FA in het bloed werd aangetroffen. Het lastige voor de EHBO is dat als je 4-FA genomen hebt, zij niet goed in kunnen schatten of jouw hoofdpijn een serieus probleem gaat worden of dat er niks aan de hand is.

Het risico op ernstige problemen hangt altijd af van de samenstelling van de drugs, je eigen gevoeligheid, je gezondheid en je gedrag. Ook de omgeving is van invloed. Hoeveel drink je? Hoeveel beweeg je? Hoe warm is het? Gebruik je verschillende drugs tegelijk? Hoeveel heb je genomen?

Hoe meer en hoe vaker je 4-FA gebruikt, hoe groter de kans op risico’s. 4-FA wordt nog niet zo lang gebruikt en daarom zijn er nog geen langetermijnrisico’s bekend. Omdat de effecten vergelijkbaar zijn met MDMA en speed kunnen de langetermijnrisico’s ook vergelijkbaar zijn, maar dit weten we niet zeker. Langetermijnrisico’s van MDMA en speed zijn:

Risico’s op korte termijn

Bewusteloosheid

Van deze stof kan je flauwvallen of bewusteloos raken.

Risico’s op lange termijn

Combinatiegebruik

Het combineren van verschillende soorten drugs kan riskant en onvoorspelbaar zijn. Als je medicijnen combineert, kan je een hoger risico op gezondheidsproblemen hebben. In de volgende paragrafen lees je over de effecten en risico’s van een aantal veel voorkomende combinaties en ook enkele die extra gevaarlijk kunnen zijn. Zie ook het thema drugs combineren.

4-FA en alcohol

Door het gebruik van 4-FA voel je je wakker en opgewekt. Daardoor kan het dat je de verdovende effecten van de alcohol minder voelt en je de neiging krijgt om meer alcohol te drinken. Pas hiervoor op, want dit kan voor een extra grote kater zorgen. Drink dus tijdens het 4-FA-gebruik geen alcohol of maak vooraf een afspraak met jezelf of je vrienden hoeveel glazen alcohol je maximaal wilt drinken. Daarmee voorkom je de volgende dag hoofdpijn en het is beter voor je gezondheid!

4-FA en cannabis

Soms gaan mensen na of tijdens het gebruik van 4-FA blowen om rustiger te worden of makkelijker in slaap te vallen. Cannabis kan de roes wat zachter maken, vooral aan het einde. Dit is echter niet voor iedereen aan te raden, sommige mensen kunnen zich juist angstig of onrustig gaan voelen. Heb je last van slapeloosheid na het gebruik van 4-FA dan is het aan te raden om je gebruik beter te timen. Hou er rekening mee hoe laat je wil gaan slapen en neem ongeveer 12u voordat je wil gaan slapen niet meer bij.

4-FA en XTC/MDMA

Sommige mensen gebruiken MDMA als ze merken dat de effecten van de 4-FA afnemen. Door te combineren verlengen ze de euforische roes. Bij nemen van 4-FA zorgt er vooral voor dat je langer wakker blijft. Het verhoogt de euforie niet of nauwelijks. Daarom wordt gekozen voor MDMA. Als je er voor kiest om te combineren, neem van beide middelen dan minder dan als je alleen 1 middel zou nemen.
Beiden zijn stimulerende middelen. De combinatie vergroot de belasting van het hart en bloedvaten. 4-FA heeft bij sommige mensen een onvoorspelbaar effect op de bloeddruk. Die kan veel te hoog worden. In combinatie met MDMA kan deze bloeddruk nog hoger worden.
MDMA en speed combineren vergroot de kans op hersenschade. Waarschijnlijk is dit bij 4-FA en MDMA ook zo.

Unity tips

  • Ook een lage dosering kan bij mensen die overgevoelig zijn voor 4-FA voor problemen zorgen. Gebruik je voor het eerst 4-FA, neem dan eerst een lage dosering om te kijken hoe jij er op reageert.
  • Zowel gebruikers als experts raden een dosering boven 150 mg af. De effecten zijn heftig, de kans op bijwerkingen nemen vanaf 100 mg toe en het risico op onder andere ernstige oververhitting neemt bij een dosering vanaf 150 mg sterk toe.
  • Laat je drugs daarom altijd testen en weeg poeder vooraf goed af. Gebruik een weegschaal die milligrammen kan wegen. Check drugs-test.nl voor adressen, openingstijden en de voorwaarden.
  • Omdat de effecten van 4-FA langzamer beginnen dan bij MDMA en amfetamine kun je geneigd zijn om bij te nemen. Dat kan leiden tot overdosering. Houd je gebruik daarom bij 1 dosis.
  • Rust elk uur even uit. Draag geen warme kleding en doe binnen geen muts, pet of hoed op.
  • Drink niet meer dan 1 glas fris of water per uur. Dit is genoeg om gehydrateerd te blijven, en voorkomt watervergiftiging. Houdt eventueel in je telefoon bij hoeveel je drinkt tijdens een feest.
  • Eet gezond voor, tijdens en nadat je 4-FA gebruikt en rust voldoende uit. Als je erg vermoeid bent of aan slapeloosheid leidt, gebruik dan geen 4-FA! Zorg verder dat je genoeg antioxidanten en vitaminen binnenkrijgt via fruit en groente.

FAQ

Ik ben van plan 4-FA en alcohol te combineren, wat kunnen hier de gevolgen van zijn?

Alcohol vlakt het effect van 4-FA af en vervaagt je grenzen. Daardoor neem je misschien meer 4-FA. Of je denkt dat je meer kunt drinken. Verder heb je meer kans op hoofdpijn en misselijkheid.

Ik ben van plan 4-FA en GHB te combineren, wat kunnen hiervan de gevolgen zijn?

4-FA wordt soms met GHB gecombineerd om de scherpe randjes van de 4-FA te halen. Het risico hiervan is dat je door het stimulerende effect van 4-FA de verdovende werking van GHB niet goed voelt, waardoor de kans op overdoseren van GHB groter wordt. Als je dan teveel GHB neemt is je lichaam nog wel gestimuleerd, maar je bent niet meer of niet helemaal bij bewustzijn. Dat kan er erg heftig uit zien. Iemand beweegt dan erg raar en is niet (goed) meer aanspreekbaar.

Welke effecten heeft 4-FA gebruik op je slaap?

4-FA is een upper en heeft een stimulerende werking op het lichaam. Hierdoor kan je soms uren niet slapen na gebruik, dit noemen we ook wel plafonddienst. Je ligt in je bed en kijkt naar het plafond omdat je niet kan slapen. Hoe ontstaat plafonddienst? En als het je wel lukt om in slaap te komen na uppers, hoe goed slaap je dan? Lees dat in het artikel Tukken of plafonddienst? Hoe rust je uit na uppers?

Hoe zit het met de wetgeving omtrent 4-FA?

In Nederland viel 4-FA tot 25 mei 2017 nog niet onder de Opiumwet. Als je werd gepakt door security of politie was je dus niet wettelijk strafbaar. Per 25 mei 2017 staat 4-FA wél op lijst I van de Opiumwet en is bezit en handel van 4-FA strafbaar. Het is daarmee net zo illegaal als MDMA bijvoorbeeld.

Artikel van NRC over opkomst 4-FA (12 augustus 2016).

Zijn 4-FMA en 4-FMP/4-FA nou eigenlijk dezelfde stof?

Nee, dit zijn verschillende stoffen. 4-FA (ook wel 4-FMP genoemd) is de afkorting van 4-fluoramfetamine. 4-FMA is de afkorting van 4-fluormethamfetamine! Het zijn dus chemisch verschillende stoffen die ook een ander effect op je hebben. De moleculen verschillen niet heel erg van elkaar, daarom lijken de effecten wel op elkaar. Op de zwarte markt wordt 4-FMA ook wel eens als 4-FA verkocht. Om zeker te weten wat er in je poeder zit, laat deze dan ook testen bij de testservice!

Is er een groter risico bij het gebruik van 4-FMA dan bij 4-FA?

Er is nog weinig bekend over de risico’s van 4-FMA. Het is dan veiliger om er vanuit te gaan dat de risico’s groter zijn, tot het duidelijk is wat de risico’s zijn. Laat je drugs testen om te checken of het daadwerkelijk 4-FMA is. 4-FMA is sterker dan 4-FA. Dit wil zeggen dat je minder nodig hebt om een effect te krijgen. Houdt hier rekening mee met je dosis. Het gebruik van een weegschaal wordt aangeraden.

Wat moet je doen als iemand een bad trip heeft?

Zorg altijd dat je zelf veilig bent en blijft. Als jij gevaar loopt kan je de ander ook niet helpen.
Zoek een rustige plek op met diegene die het moeilijk heeft. Probeer niet te ontkennen dat hij/zij een bad trip heeft.  Probeer hem/haar gerust te stellen: hij/zij heeft drugs genomen en de effecten en dus de bad trip gaan altijd weer voorbij. Vraag de persoon naar wat hij meemaakt en probeer de trip naar een positieve kant te praten zonder het te bagatelliseren. Bijvoorbeeld door een positieve betekenis te geven aan de dingen die hij/zij ziet. Probeer dingen te doen die diegene op zijn/haar gemak stellen, zoals bewegen of zingen. Kijk of het zin heeft om over prettige dingen te praten. Afleiden kan ook helpen bijvoorbeeld door te tekenen. Laat je stem rustig en geruststellend klinken.
Zorg dat de gebruiker niet in gevaarlijke situaties zoals het verkeer terechtkomt. Schakel hulpinstanties in als het onveilig wordt voor de gebruiker of zijn omgeving of als de bad trip te zwaar is om zelf op te lossen.

Wat moet ik doen als ik klachten ervaar na gebruik?

Sommige klachten na het gebruik van drugs kunnen langer aanhouden en dan kan medische uitleg of zelfs behandeling nodig zijn. Brijder heeft hiervoor een landelijk spreekuur partydrugs opgericht. Als je klachten hebt kun je bellen met het medisch spreekuur partydrugs: 088 – 358 29 40.

Hoe kun je poeders of capsules doseren?
Om een bepaalde dosering goed te kunnen afwegen heb je een goede weegschaal nodig. Zorg dat je een weegschaal hebt die milligrammen kan wegen, tot 3 cijfers achter de komma (0,001 mg). Een weegschaal die 0,01 (2 cijfers achter de komma) weegt is voor MDMA misschien nog net nauwkeurig genoeg, maar voor veel andere stoffen niet.

Waar vind je zo’n weegschaal?

Op de grote internationale online webshops kan je voor rond de 20 euro al weegschalen vinden die 3 cijfers achter de komma kunnen afwegen.
Bij apotheken, smartshops of drogisterijen kan je lege capsules kopen in verschillende maten. Sommigen zijn ook geschikt voor vegetariërs. Met een watervaste stift of een cd marker kan je het middel en dosering op de capsule schrijven.

Hoe is 4-FA gebruik ontstaan?

Alhoewel er al in 1975 wetenschappelijke onderzoeken zijn uitgevoerd met dit middel, is 4-FA ongeveer sinds 2005 verkrijgbaar op de recreatieve drugsmarkt. Op de testservice zien we 4-FA ongeveer sinds 2007. Het werd in eerste instantie vooral als speed of XTC verkocht. Maar vanaf 2012 wordt 4-FA steeds vaker aangeboden bij de testservice als 4-FA en wordt het steeds minder als iets anders verkocht. Sinds 2012 worden er bij Unity ook steeds meer vragen gesteld over 4-FA. De populariteit van het middel lijkt dus flink toe te nemen. Dit wordt bevestigd door een onderzoek van het Trimbos-instituut onder frequent uitgaanders (het grote uitgaansonderzoek). Van de ondervraagde frequente uitgaanders gaf 10% aan wel eens 4-FA gebruikt te hebben. Hiermee is 4-FA de meest gebruikte NPS (nieuwe psychoactieve stof).

Sinds de waarschuwing in 2016 van het Trimbos-instituut, Unity en verschillende instellingen voor verslavingszorg is de vraag afgenomen. 4-FA kan leiden tot hersenbloedingen. Sinds die waarschuwing is de populariteit van het middel afgenomen. Er is nog wel een kleine aantal mensen dat de voorkeur geeft aan 4-FA boven andere middelen.

Ik wil graag 4-FA met andere middelen combineren, is dat een verstandig idee?

Drugs combineren kan riskant zijn. De effecten zijn vaak onvoorspelbaar. Je loopt meer risico op gezondheidsproblemen. Over de combinatie van 4-FA met andere middelen is nog maar weinig bekend.

4-FA met uppers

De kans op verergering van de bijwerkingen vergroot. 4-FA doet iets raars met je bloeddruk. Wat weten we nog niet precies. Maar als je het combineert met andere uppers is de kans groter dat je bloeddruk erg groot wordt of dat de risico’s van 4-FA groter worden, bijvoorbeeld extreme hoofdpijn.
De combinatie met MDMA vergroot de kans op hersenschade en oververhitting.

4-FA met downers

Door het stimulerende effect van 4-FA kan het zijn dat je de effecten van downers minder merkt. De kans bestaat dan dat je meer downers gaat nemen om die effecten toch wat te voelen. Of dat je juist meer 4-FA gaat nemen omdat je minder van de 4-FA merkt.

 

Ik ben van plan 4-FA met speed en/of MDMA te combineren, wat kunnen hier de gevolgen van zijn?

4-FA is een stimulerend middel dat klachten op je hart- en bloedvatenstelsel kan geven. Dit risico wordt groter door het te combineren met andere stimulerende middelen zoals speed of MDMA. De effecten versterken elkaar en omdat 4-FA vrij lang doorwerkt, vergroot je het risico op vervelende bijwerkingen en risico’s zoals: “strak te staan”: strakke kaken, spierspanning, hartkloppingen, druk op de borst, slaapproblemen, een stevige kater en dip de dagen erna. Ook is de kans groter dat je last krijgt van heftige hoofdpijn.

Meer lezen

  • Nog geen extra artikelen beschikbaar.