Dating apps & drugs

Er bestaan veel verschillende dating apps voor homo- en biseksuele mannen. Denk aan Grindr, Planet Romeo, Scruff, Jack’d, Hornet, Recon, Growlr, Chappy, Surge, Squirt, enzovoorts. Dating apps zijn een grote rol gaan spelen in onze sekslevens en onze sociale relaties. Ze bieden mogelijkheden die we eerst niet hadden, maar er kleven ook nadelen aan. Gebruik van deze apps kan op zichzelf al problematisch worden. Mensen zeggen soms zelfs verslaafd te zijn aan Grindr. Ze de-installeren de app om van het gedoe af te zijn, maar houden het niet lang vol voordat ze terugvallen en de app weer downloaden.
Lost all messages, huh?

Ook verwachten we dat de combinatie van drugs en dating apps extra risico’s met zich meebrengt; zeker uppers zoals coke, speed en Tina kunnen het dwangmatige gebruik van dating apps in de hand werken. Hieronder lees je de voor- en nadelen van apps in het algemeen, hoe je problematisch gebruik van dating apps herkent en wat je eraan kan doen, en wat je kan verwachten als je tegelijkertijd op dating apps en aan bepaalde drugs zit.

Dating apps in het algemeen

Voordelen

Gay dating apps vormen een virtuele, veilige ruimte waar homo- en bimannen met elkaar in contact kunnen komen. Die virtuele ruimte is echter ook een kaart van de werkelijke ruimte: de meeste apps laten de andere gebruikers zien op basis van nabijheid (dichtste bij = bovenaan). Zo zie je dus welke andere mannen in de buurt zijn. Op die manier zijn ze vergelijkbaar met fysieke ontmoetingsplekken, zoals clubs, badhuizen en cruisegebieden, maar dan zonder gevaar van geweld door langslopende homohaters. De apps maken het mogelijk voor de gebruiker om zelf te bepalen hoeveel ze van zichzelf bloot willen geven en hoeveel ze liever verborgen of privé houden, wat veiligheid biedt voor mensen die buiten de app om niet uit de kast zijn. Tot slot is deze virtuele ruimte altijd en overal bereikbaar – mits je je telefoon en een internetverbinding hebt. Je bent dus niet gebonden aan openingstijden of afstand. Dat klinkt allemaal fijn, maar welke nadelen kleven er aan deze apps?

Nadelen

Je hoort mensen ook vaak klagen over apps: racisme, seksisme en andere discriminatie komen regelmatig voor. Ook zorgt de visuele aard van veel apps dat de nadruk op uiterlijk komt te liggen. Een afgetraind en opgepompt lichaam komt als duidelijk schoonheidsideaal naar voren, wat voor velen een negatief zelfbeeld kan versterken. De overvloed aan profielen kan verder zorgen voor een flinke Fear of Missing Out (FOMO). Er is altijd wel ergens groener gras, wat niet alleen de zoektocht vernauwt – je kan heel kieskeurig worden, keuze genoeg – maar ook de uiteindelijke keuze minder bevredigend maakt – want denk eens aan al die jongens waar je niet mee hebt afgesproken.

Flirten online is ook moeilijker, want je mist lichaamstaal, intonatie en dubbelzinnigheid. Een gesprek verzandt makkelijk in dezelfde simpele uitwisselingen (hey. top/bttm? hung? into? etc). De nadruk komt te liggen op pics; seksueel getinte of gewoon seksueel expliciete foto’s gekozen uit een voorgeselecteerde verzameling afbeeldingen. Weinig spontaans en verrassends, veel doelgericht onderhandelen. Hoewel we door smartphones en deze apps makkelijker dan vroeger foto’s van ons naakte lijf sturen, wordt het extra lastig om jezelf aan een ander bloot te geven. Over de normalisering van sending nudes hoor je ons niet klagen, maar de andere kant baart ons wel zorgen. Het is aangetoond dat jezelf kwetsbaar opstellen en het voeren van intieme in een één-op-één online setting bevorderlijk is voor je geestelijk welzijn.

Een ander belangrijk nadeel is dat dating apps zijn ontworpen om stimulerend en belonend te zijn: notifications, taps/footprints, infinite scrolls; allemaal vragen ze aandacht, houden je betrokken of trekken je terug de app in. Hiermee ontstaat de mogelijkheid om vaker/langer bezig te zijn met het gebruik van apps dan dat je zou willen. De tijd en energie en aandacht die je steekt in het checken van je berichten en het updaten van je profiel gaat af van andere activiteiten die minder direct bevredigend zijn.

Problematisch dating app gebruik

Als je veel op gay dating apps zit wil dat nog niet zeggen dat je een probleem hebt. En als je een probleem hebt met hoeveel je dating apps gebruikt, wil dat nog niet zeggen dat je verslaafd bent. het belangrijkste aspect van een verslaving is dat de gebruiker schade ondervindt aan zijn gebruik (gezondheid, sociale relaties, werk en inkomen, huisvesting) maar toch doorgaat met gebruiken. Als er nauwelijks sprake van schade is, is verslaving dus een wat misplaatste term. Daarom is het handiger om het te hebben over problematisch gebruik, waarbij de negatieve gevolgen die de gebruiker en zijn omgeving ervaren de ernst van het probleem bepalen, en niet per se de hoeveelheid tijd die iemand aan apps besteedt of de reden om überhaupt apps te gebruiken.

Problematisch gebruik van dating apps wordt in wetenschappelijk onderzoek volgens deze zes aspecten gedefinieerd:

  • Aandacht: app gebruik neemt veel ruimte in je leven in; je bent er veel mee bezig in je hoofd en je gedrag.
  • Opwinding: je stemming verbetert tijdelijk wanneer je de apps gebruikt
  • Gewenning: de mate van opwinding vlakt af na verloop van tijd, waardoor je intensiever gebruik nodig hebt om hetzelfde effect op je stemming te bereiken
  • Ontwenning: je voelt onrust en ongemak wanneer je de apps niet gebruikt
  • Conflict: je gebruikt apps langer/vaker dan je wil en dat gaat ten koste van andere bezigheden waar je ook graag tijd en aandacht aan wil besteden
  • Terugval: als je probeert om te minderen of te stoppen met gebruik houd je dit niet lang vol en val je terug in je oude gedragspatroon van overmatig gebruik

Als je jezelf herkent in bovenstaande omschrijving van problematisch gebruik is het handig om door te lezen. Hieronder gaan we in op wat je kan doen om je eigen gedrag beter te begrijpen en te veranderen.

Tips bij problematisch dating app gebruik

Dit zijn de vier tips op een rijtje (we bespreken hieronder elke tip afzonderlijk):

  • Houd bij hoeveel en wanneer je gebruikt
  • Weet wat je zoekt
  • Vind alternatieven
  • Zoek hulp

Hou bij hoeveel en wanneer je gebruikt

Via apps zoals StayFree kan je per app inzien hoeveel en wanneer je deze apps gebruikt. Je kan ook tijdslimieten instellen en een bericht ontvangen als je over je limiet heen gaat. Zo kan je inzicht krijgen en wellicht onderscheid maken tussen momenten van wenselijk en onwenselijk gebruik.

Weet je wat je zoekt

Gebruikers van dating apps geven aan dat dit de voornaamste reden is voor hun gebruik:

  • het vinden van (eenmalige) sekspartners
  • iemand vinden om een relatie mee aan te gaan
  • gezellig sociaal contact met andere mannen
  • simpel tijdverdrijf (tegen verveling)
  • sociale bevestiging / een ego-boost via aandacht online of door seksdates
  • om tijdens het reizen via het lokale homo-netwerk aan tips en connecties te komen

Wat zijn jouw voornaamste redenen om dating apps te gebruiken? Zijn je redenen altijd gelijk of verschilt het per moment? Gedraag je je anders online als je alleen seks zoekt of als je een relatie zoekt of als je je gewoon verveelt?  Je kan bij elk van die beweegredenen ook checken of ze kloppen met het resultaat wat je boekt. Als je enkel op zoek bent naar seks, zit je dan ook enkel op de apps als je beschikbaar bent voor seks? Hoeveel tijd op apps gaat er gemiddeld zitten in het regelen van 1 seksdate? Is dat het waard? Hetzelfde geld voor romantische partners en vriendschappelijke gesprekken. Hoe lang duurt de ego-boost die je krijgt van aandacht op apps? Staat dat in verhouding tot de moeite die je moet doen om die boost te krijgen? Vind je wat je zoekt of komen verlangen en werkelijkheid niet met elkaar overeen?

Onthoud ook dat jouw beweegredenen niet per se de beweegredenen zijn van de mensen waarmee je chat. Duidelijk communiceren wat je wil en opletten wat anderen aangeven wat zij willen scheelt een hoop frustratie en miscommunicatie.

Vind alternatieven

Als je hebt nagedacht over je redenen om dating apps te gebruiken, en merkt dat de behoefte die je hebt niet (voldoende) wordt vervuld, is het tijd om na te denken over alternatieven. Recent onderzoek wijst uit dat de voornaamste voorspellers van problematisch gebruik van dating apps de volgende factoren zijn:

  • verwaarlozing van het sociale leven in persoon
  • gebruik van apps voor sociale bevestiging
    (zowel via enkel online aandacht als via het regelen van seksdates)
  • veel tijd online
  • onderliggende geestelijke problemen zoals angst en depressie

Hieruit valt af te leiden dat als je problematisch gebruik van dating apps bij jezelf merkt en wil minderen of stoppen, je ook zal moeten werken aan het versterken van je sociale leven in persoon, het vinden van alternatieve vormen van sociale bevestiging en het verwerken van onderliggende geestelijke problemen.

Het versterken van je sociale leven en alternatieven voor sociale bevestiging kan je samenpakken door bijvoorbeeld met vrienden en vreemden sociale groepsactiviteiten op te zoeken (sportverenigingen, leesclubs, samen gamen, series kijken, wandelen of andere hobby’s beoefenen). Dit hoeven niet per se sociale activiteiten zijn met andere homo- en bimannen. Het werkt ook als je bijvoorbeeld meer tijd steekt in het onderhouden van contact met familie, vrienden, collega’s of vrijwilligerswerk.

Het verwerken van onderliggende geestelijke problemen kan door meer te praten over deze onderwerpen met vrienden en familie, door lotgenotencontact te zoeken of door met een therapeut te praten. Als je het overweegt om een therapeut te bezoeken bespreek dit dan met je huisarts; hij of zij kan je verwijzen naar een hulpverlener die aansluit bij jouw klachten.

Zoek hulp

Als deze tips niet genoeg zijn om zelfstandig je gedrag te veranderen en je merkt dat je vast blijft zitten in overmatig gebruik van dating apps, kan je ook in behandeling bij professionele verslavingszorg. Als je hier meer over wil weten kan je mailen naar of bellen met het Jellinek Expert Team (088-505 1220 elke werkdag van 13:00 tot 17:00). Ook als je na aanleiding van het bovenstaande meer wil praten over jouw eigen situatie en behoefte; stuur ons vooral een mailtje.

Dating apps en drugs

Helaas is er geen onderzoek naar de interactie tussen druggebruik en gebruik van dating apps. Het verband laat zich echter wel raden. Hieronder lees je onze educated guess:

Uppers (bijv. Tina, coke, speed, 3-MMC)

Het grootste risico zien wij in de combinatie van uppers en dating apps. Uppers werken direct op het beloningscentrum, houden je wakker, vernauwen de aandacht en maken je hongerig voor prikkels. Gebruik van uppers kan de belonende aspecten van allerlei dingen versterken, dus ook je gevoeligheid voor notifications en eindeloos doorscrollen. Het maakt je doelgerichter en ongeduldiger (hey. pics? into now?) en minder empatisch. Hierdoor kunnen uppers obsessief, overmatig en ander problematisch gebruik van apps in de hand werken.

Misschien heb je het wel eens gezien bij een huisfeestje: allemaal mannen op een rijtje, opgewonden door de drugs en de setting, maar in plaats van samen seks te hebben zit iedereen op zijn telefoon te scrollen om nóg meer mensen uit te nodigen. Of misschien herken je het beeld van iemand die in afwachting van een seksdate alvast een upper gebruiken om in de stemming te komen, en vervolgens uren jagen online, meerdere gesprekken met halve aandacht tegelijkertijd voeren, telkens zoekend naar meer aanspraak, nóg lekkerdere mannen met nóg geilere pics, om uiteindelijk nergens tevreden mee te zijn.

De hele aard van uppers is dat ze je in een staat van opwinding houden. Genoeg is genoeg komt niet meer in je op. Juist het zoeken van bevrediging wordt aangezet, terwijl het vinden van bevrediging moeilijker wordt (er is vast nog iets beters!). Daarnaast is het ook aangetoond dat uppers – zeker coke – je minder sociaal gevoelig maakt. Je bent minder met anderen bezig en meer met jezelf, waardoor de interactie online platter, eentoniger en minder persoonlijk wordt. Niet de juiste modus om in te zitten als je juist op zoek bent naar een betekenisvolle connectie met andere mensen.

Downers (bijv. alcohol of GHB)

Alcohol, GHB en dergelijke zorgen voor ontremming. Dingen waar je nuchter wel twee keer over na zou denken, heb je onder invloed al gedaan voordat je er erg in hebt, online én offline. Je kan je makkelijker mee laten gaan in de suggesties van anderen en hebt niet meer duidelijk zicht op de gevolgen van je handelen. Dit kan leiden tot vervelende situaties zoals hookups waar je achteraf spijt van hebt, of gedrag online waar je je later voor schaamt.

Trippers (bijv. paddo’s, LSD, 2CB)

Tripmiddelen en telefoons gaan doorgaans niet goed samen. Het scherm is te intens, apps die normaal intuïtief zijn, worden vreemd en verwarrend. We verwachten weinig problemen met deze combi.

Tips bij drugs en dating apps

De beste tip die we kunnen geven is om met jezelf en elkaar vooraf afspraken te maken hoe lang je dating apps wil gebruiken of hoeveel mensen je uit wil nodigen voor een feestje. Bijvoorbeeld: vanaf 02:00 bergen we de telefoons op of als we met een bepaald aantal mensen zijn stoppen we met zoeken naar nieuwe gasten. Sowieso is het handig om niet alleen online te gaan als je al drugs op hebt: vrienden en (seks)partners kunnen je je helpen zowel je gebruik van drugs als je gebruik van apps te controleren. Hierbij is het wel belangrijk dat je het voor elkaar veilig maakt om te praten over dingen waar je moeite mee hebt als het gaat op drugs, apps en seks. Veroordeel niet, maar ondersteun elkaar.

Je kan er ook voor kiezen om pas drugs te gaan gebruiken als je klaar bent met de dating apps, zeker als je nog alleen bent. Onthoud dat uppers je kunstmatig opgewonden houden en dat downers je remmingen en risico-inschatting verminderen. Beter dus om nuchter de virtuele speelplaats te verkennen, zodat je minder makkelijk in de bovengenoemde valkuilen valt. Je kan ook een vriend vragen of hij een oogje in het zeil wil houden en af en toe bij je incheckt als je onder invloed bent en behoefte voelt om via een app een date te regelen.

Wat voor de één werkt om zijn gebruik van dating apps binnen de perken te houden werkt niet per se voor de ander. Als je eens wil praten over hoe je druggebruik je gebruik van dating apps beïnvloedt en andersom: stuur ons vooral een mailtje. We denken graag met je mee.

Literature

  • Use of ‘gay datingapps’ and its relationship with individual well-being and sense of community in men who have sex with men. (Zervoulis et al. 2020)
  • Problematic versus Non-problematic Location-based DatingApp Use: Exploring the Psychosocial Impact of Grindr Use Patterns Among Gay and Bisexual Men (Altan 2019)
  • The personality, motivational, and need-based background of problematic Tinder use (Orosz et al. 2018)
  • Breaking boundaries: the uses & gratifications of grindr (Van der Wiele en Tong 2014)
  • Gay and Bisexual men’s use of the Internet: Research from the 1990s through 2013 (Grov et al. 2014)