Veilig uit en (f)out gaan deel 3

Vandaag in deel 3 van de serie Veilig uit en (f)out gaan: Hartproblemen door cocaïnegebruik en opwindingsdelier
Ieder weekend gaan veel mensen feesten, en daarbij wordt soms alcohol of andere drugs gebruikt. Het kan gebeuren dat je niet lekker bent geworden nadat je te veel alcohol hebt gedronken, een jointje hebt gerookt of andere (hard)drugs hebt gebruikt. In heel veel gevallen gaat het vanzelf weer over en is er geen medische hulp nodig. Toch kan het gebeuren dat om welke reden dan ook jij of je vriend(in) medische zorg nodig heeft van een EHBO-post op een evenement of spoedeisende hulp. Zo kan iemand verward zijn, een te hoge lichaamstemperatuur hebben of zich gewoon helemaal niet lekker voelen. Op feesten kun je voor al dit soort klachten terecht bij de EHBO.

Wanneer de klachten ernstig blijken of als er geen EHBO-post in de buurt is, kan het gebeuren dat iemand op de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH) van een ziekenhuis terechtkomt. Wij hebben een kijkje mogen nemen op de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH) van het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis (hierna OLVG), in Amsterdam-Oost. Deze rondleiding was onderdeel van de Trimbos Summerschool. In deze serie artikelen doen we verslag en delen we met jullie wat wij hebben geleerd over: Spoedeisende Eerste Hulp, de Monitor Drugsincidenten, hartproblemen door cocaïnegebruik en opwindingsdelier.

DEEL 3: Hartproblemen door cocaïnegebruik en opwindingsdelier

De meest geziene klacht op de SEH na cocaïnegebruik is pijn op de borst. Meestal komt dit doordat het hart te weinig zuurstof krijgt door bijvoorbeeld aderspasmen. Als het zuurstoftekort leidt tot weefselsterfte kan een hartinfarct optreden.

Een hartinfarct kan al optreden bij eenmalig cocaïnegebruik. Ongeveer een kwart van de hartinfarcten bij jonge patiënten is cocaïne gerelateerd. Wanneer een kransslagader, een ader die het hart van bloed voorziet, verstopt raakt functioneert het hart niet meer. Het hart krijgt nu geen zuurstof meer. Na een aantal minuten van zuurstoftekort sterft het weefsel en treedt een hartinfarct op. Verstopping, ofwel aderverkalking, kan optreden door risicofactoren als roken, alcoholgebruik en (chronisch) cocaïnegebruik. Dit is vooral gevaarlijk op lange termijn. In combinatie met een bloedpropje is aderverkalking wel direct gevaarlijk.

Een ander gevaar van cocaïne is dat het tot spastische aderen kan leiden, de ader trekt dan kort samen. Zo’n kortdurend spasme kan een hartinfarct veroorzaken. Ook zorgt cocaïne voor verharding van de vaatwanden, waardoor deze makkelijker kunnen scheuren wat een bloeding veroorzaakt. Bovendien kan cocaïne zorgen voor hartritmestoornissen.

Een reden dat cocaïne acuut tot hartproblemen kan leiden heeft te maken met de plaatselijk verdovende werking. Cocaïne verstoort de elektrische communicatie tussen cellen, doordat het natriumkanalen blokkeert. De cel is hierdoor niet in staat om boodschappen zoals pijn door te geven.

Normale effecten van cocaïne zijn dat de hartslag en bloeddruk stijgen. Het hart moet hierdoor harden werken, waardoor het meer zuurstof nodig heeft. Cocaïne kan er voor zorgen dat er bloedpropjes ontstaan, na vier dagen zijn de (giftige) afbraakproducten van cocaïne uit het lichaam en is het gevaar voor stolsels weg. Ook kan cocaïne aderspasmen en -verkalking veroorzaken. Het aanbod aan zuurstof kan dus afnemen, terwijl de behoefte groter is. Ook dit kan leiden tot hartritmestoornissen of een hartinfarct.

Unity tips: Wanneer je het gevoel heb pijn op de borst (angina pectoris) te hebben of een drukkend gevoel, is het aan te raden om contact op te nemen met een hulpdienst, ook in de dagen NA cocaïnegebruik. De pijn is vaak een symptoom van hartproblemen.

hart-en-vaatproblemen

Bovenstaande afbeelding komt uit een presentatie van Femke Gresnigt

Opwindingsdelier[1]

Een minder bekend probleem na drugsgebruik is het opwindingsdelier (excited delirium syndrome). Het opwindingsdelier is een combinatie van delier, opwinding en intoxicatie. Kenmerken hiervan zijn onder andere: ongerichte agressie, onuitputbare energie, hoge pijntolerantie, onvermogen tot contact.

Agressie na drugsgebruik komt vaker voor, normaal gesproken is deze agressie persoonlijk gericht waarbij je de ander uitscheldt of fysiek wat aan (wilt) doen. Een opwindingsdelier heeft niets te maken met de personen om hen heen. Men gedraagt zich als een wild dier, een hulk. Een opwindingsdelier wordt vaak veroorzaakt door stimulerende middelen, en de meeste staan in verband met cocaïnegebruik. Ook zijn gevallen bekend met cannabis, Ritalin, MDPV (een NPS), PCP. In de media is veel aandacht geweest voor opwindingsdelier bij het gebruik van ‘flakka’ (alfa-PVP), maar in Nederland is dit nog nooit aangetoond.

Ontwenningsverschijnselen van GHB-onthouding kunnen ook op een opwindingsdelier lijken. Dit beeld behoeft wel een andere medische aanpak! Bij een combinatie van oververhitting, onder invloed zijn en onrust/ongerichte agressie is het belangrijk om aan een opwindingsdelier te denken. Mensen kunnen veranderen in een vechtmachine die vecht tot de dood. Een opwindingsdelier is een levensbedreigende situatie! Een worsteling met hulpverlening kan leiden tot extreme belasting van het hart. Ongeveer 10% van de slachtoffers van een opwindingsdelier overlijdt wanneer deze geen medische hulp krijgen. In Amsterdam zijn er richtlijnen voor hulpverleners opgesteld om met opwindingsdelier om te gaan en de patiënt op juiste wijze te behandelen. Ook wordt er een richtlijn verwacht over ontwenningsverschijnselen van GHB-onthouding.

Unity tip: Wanneer iemand bovenstaande symptomen laat zien, bel dan altijd 112 en vermeld dat je het vermoeden hebt dat het om een opwindingsdelier gaat. Kies voor je eigen veiligheid en houdt afstand! Geef hulpdiensten de ruimte.

Veilig Uitgaan

Wanneer je middelen gebruikt, kies dan voor één middel en combineer niet. Als je besloten hebt om alcohol te drinken, houdt het bij alcohol. Datzelfde geldt voor andere middelen. Door combinatiegebruik verhoog je de kans op onwel worden.

Mocht je toch middelen combineren, stel dan je vrienden hiervan op de hoogte. Wees je er bewust van welke effecten de middelen hebben. Combinaties kunnen onvoorspelbare effecten geven. Neem bovendien een lagere dosering. Mocht je niet precies weten welke effecten middelen hebben, kun je altijd kijken op Unity.nl voor meer informatie.

Zorg ervoor dat je voldoende drinkt en tussen het dansen door ook de tijd neemt om even te zitten en af te koelen. Ken je grenzen en ga daar niet overheen. Wees je ervan bewust dat drugsgebruik in Nederland niet strafbaar is en je altijd bij de EHBO of een ziekenhuis terecht kan.

Wil je meer informatie over (combi)gebruik, heb je een vraag of wil je praten over bovengenoemde onderwerpen? Mail naar info@unity.nl.

Met dank aan: Marloes van Goor, Judith Noijen, Femke Gresnigt en Nanda Gubbels

 

Literatuurlijst

[1] GGD Amsterdam (2013). Richtlijn Excited Delirium Syndrome. Amsterdam: GGD Amsterdam.

 

Deel jouw ervaringen met ons!

Help mee met het verzamelen van informatie over drugs en wanneer en waarom het soms mis kan gaan:

side-website-module

Meer info:

Voor meer informatie over eerste hulp op festivals en het werk van Event Medical Serivce of het thema eerste hulp.

Unity animatie: Wat is XTC?